शंकर प्रसाद पोख्रेल
वर्गसंघर्ष ,ऐतिहासिक भौतिकवाद ,पुजिवाद,उत्पादन ,समाजबाद र साम्यबाद बारे मेरो सानो संकलन छोटकरीमा धेरै जानकारी पढ्नुहोला।
वर्गसंघर्षको दर्शन निर्माणमा मार्क्सको पहिलो खोज भनेको पुँजीवादी व्यवस्था अन्तर्गत मजदुरहरुको सिद्धान्त हो । त्यसमा पनि पहिलो कुरा भनेको उत्पादन नै हो, जो पुँजीपति वर्गको हातमा छ । दोस्रो भनेको उत्पादन प्रक्रिया हो, त्यो पुँजीपति वर्गको स्वार्थअनुसार चलाइन्छ । र तेस्रो भनेको मजदुर आफै हो, जो अरुका लागि काम गरिदिन्छ र ऊ आफैमा ठगिएको छ । यहीनेरबाट श्रम शोषण हुन गएको छ ।
दोस्रो महत्वपूर्ण खोज भनेको ऐतिहासिक भौतिकवादको व्याख्या हो । यो भनेको मानव समाजको समग्र इतिहासको वस्तुवादी व्याख्या हो । यस अन्तर्गत मानव समाजको सिलसिलेवार वस्तुगत चरणहरुको व्याख्या गरेका छन्, जस्तै– आदिम साम्यवाद, दास युग, सामन्ती युग, पुँजीवादी युग, समाजवादी युग र साम्यवादी युग । उनले सबैभन्दा बढी जोड पुजीवादी युग अध्ययनमा लगाएका छन् ।
यो भनेको मार्क्सले भने झैं वर्तमानको व्याख्या र त्यसमा ल्याउनुपर्ने आमूल परिवर्तन वा ससमाजवादी परिवर्तनको सिद्धान्त प्रतिपादन हो ।
तेस्रो महत्वपूर्ण खोज भनेको समाज परिवर्तनको उपाय, विधि र प्रक्रिया हो । त्यो भनेको वर्गसंघर्षको खोज हो । यसका बारेमा अध्ययन गरेर मार्क्स समाजको चरित्र वर्गीय हुने निचोडमा पुगे । उनले समकालीन समाजमा हुने विपरीत वर्गका बीचमा निरन्तर संघर्ष चलिरहने बताए । उनको व्याख्यामा आदिम साम्यवादमा कुनै पनि वर्गीय अन्तरविरोध थिएन । तर समाज विकासको दोस्रो चरणमा आइपुगेपछि दासयुग सुरु भयो र दास र मालिकहरुका बीचमा वर्गसंघर्ष व्यक्त र अव्यक्त रुपमा चल्दै गयो । त्यसपछि पनि समाजमा आमूल परिवर्तन आउन सकेन बरु समाजको रुपान्तरण सामन्ती युगमा भयो ।
त्यहाँ भूमिपति र भूदासका बीचमा वर्ग संघर्ष चल्यो । त्यसले समाजलाई त्यही अवस्थामा रहन नदिई पुँजीवादी युगमा रुपान्तरण गर्यो । पुँजीवाद स्थापना भयो । यो हामी बाँचेको वर्तमान हो । यसमा पुँजीपति र मजदुर वर्गका बीचमा वर्गसंघर्ष चलिरहेको छ स्रोत विभिन्न किताबहरुका मुख्य अंश ।
